O tym, jak w Gdańsku było …
Konferencje szkoleniowe członków „Solidarności” Oświaty i Wychowania w Rzeszowie wpisały się już na dobre w plan działalności oraz kalendarz stałych imprez i uroczystości związkowców. To zawsze niebywała okazja, by pozyskać stosowną wiedzę, nabyć nowe umiejętności, wzmocnić swoje kompetencje, poznać się nawzajem, spotkać nowych przyjaciół czy wreszcie splądrować pobliskie okolice.
Tak zatem, wzorem lat ubiegłych - 29-osobową ekipą – 28 maja br. wyruszyliśmy tym razem do Gdańska, kolebki „ruchu solidarnościowego”. Powrót zaplanowano 30 maja br., tj. we wtorek, późną nocą.
Punktem kulminacyjnym pierwszego dnia naszego pobytu było uroczyste złożenie kwiatów pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców1970, potocznie nazywanym Pomnikiem Trzech Krzyży. Nasze przeżycia zwielokrotnił umieszczony na podeście cytat z Psalmu 29, a także fragment wiersza Który skrzywdziłeś Czesława Miłosza. Monument w postaci trzech krzyży z kotwicami, upamiętniający ofiary grudnia 1970 roku ma już swoją bogatą historię. Stanął w dziesiątą rocznicę wydarzeń na Placu Solidarności, w pobliżu Bramy nr2 Stoczni Gdańskiej – niedaleko miejsca, gdzie padli pierwsi czterej zabici.
Kolejnym wydarzeniem tego dnia było zaplanowane wcześniej spotkanie z Panem Tadeuszem Majchrowiczem - wiceprzewodniczącym Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” ds. struktur regionalnych, któremu obowiązki służbowe przeszkodziły w spotkaniu z nami. Powitała nas bardzo serdecznie Pani Ewa Zydorek – sekretarz Komisji Krajowej, poświęcając czas na rozmowy o warunkach przechodzenia nauczycieli na emeryturę w ślad za zmianami legislacyjnymi.
Miłym doświadczeniem było też spotkanie z redaktorami „Przeglądu Oświatowego”. Panie: Barbara Ellwart i Urszula Szymańska powitały nas w Sali BHP Stoczni Gdańskiej i zaprezentowały wspomniany dwutygodnik oraz jego historię. Mieliśmy okazję obejrzeć pierwsze jego numery oraz dostrzec ewolucję pisma na przestrzeni czasu jego ukazywania się. Splendoru dodawało miejsce spotkania, integralnie związane z powstawaniem ruchu „Solidarności”. W sierpniu 1980 roku w tym miejscu miał swoją siedzibę MKS i tutaj 31 sierpnia 1980 roku podpisano Porozumienia Sierpniowe.
Sala BHP to zabytkowy budynek z przełomu XIX i XX wieku, który powstał w czasie przebudowy gdańskiej Stoczni Cesarskiej – o czym nas w dalszej części zwiedzania informował Pan Jarek Żurawiński, spacerując po dawnych obiektach stoczni. Od niego też wiemy, że od 2004 roku właścicielem Sali jest Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność". Obecnie organizowane są w niej panele dyskusyjne, spotkania oraz konferencje. Pełni ona również funkcję muzeum. Obejrzeliśmy wystawę Solidarność - Drogi do porozumienia oraz mieliśmy okazję usiąść przy stole prezydialnym, przy którym rozpoczęła się Polska droga do wolności…
Europejskie Centrum Solidarności to kolejny obiekt , w którym zaznaczyliśmy swoją obecność. Powołany został 8 listopada 2007 roku na podstawie umowy w sprawie utworzenia i prowadzenia wspólnej instytucji kultury Solidarności, zawartej między Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Województwem Pomorskim, Miastem Gdańsk, NSZZ „Solidarność” i Fundacją Centrum Solidarności.
Deklarowanym celem działalności Centrum – jak informuje dokument założycielski jest: :upowszechnienie dziedzictwa „Solidarności” w Polsce i innych krajach oraz czynne uczestnictwo w budowie tożsamości europejskiej.
Drugim domem na czas naszego pobytu w Gdańsku stał się hotel „Gryf”, oferując ciepłą atmosferę oraz wyśmienite jedzenie.
Dzięki Panu Zbigniewowi Łaskowi – jeszcze tego samego popołudnia - poznaliśmy wiele osobliwości zwłaszcza Gdańskiej Starówki oraz zasmakowaliśmy rarytasów tutejszej kuchni.
Wtorek przebiegał też dość aktywnie. Przed południem przeszliśmy szkolenie - prowadzone przez Panią Agnieszkę Kuraś - Steczyńską (trenera Działu Szkoleń Komisji Krajowej) - na temat podstaw właściwej komunikacji, któremu towarzyszyło motto: Wszyscy się komunikują, niewielu potrafi się porozumieć…
Kolejnym wydarzeniem była nasza obecność w Muzeum II wojny światowej. Jego powstaniu towarzyszyła idea utworzenia instytucji, która ukazywałaby drugą wojnę światową, łącząc perspektywę polską z doświadczeniami innych narodów europejskich. Powołane zostało 26 listopada 2008 r., a na siedzibę instytucji wybrano Gdańsk. Siedziba, zaprojektowana przez gdyńskie studio architektoniczne „Kwadrat”, powstała przy ul. Wałowej, nad Motławą, blisko historycznego centrum miasta, otwarte zaś zostało 23 marca 2017 r.
Jak czytamy w przewodniku: Jednym z głównych celów Muzeum jest pokazanie światu doświadczenia wojennego Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, pod wieloma względami odmiennego i mało znanego w Europie Zachodniej i w krajach pozaeuropejskich. Zasadniczy nacisk w narracji historycznej został położony na losy jednostek, społeczności i narodów. Historia militarna stanowi narrację o życiu codziennym cywilów i żołnierzy, terrorze okupacyjnym, o takich zjawiskach, jak ludobójstwo, opór wobec okupanta i wielka polityka. Celem takiego ujęcia tematu jest oddanie wyjątkowości doświadczenia II wojny światowej, w której największe ofiary poniosła ludność cywilna.
Stwierdzenie bardzo bolesne - zwłaszcza wówczas dla nas: Być w Gdańsku i morza nie widzieć… spowodowało szybką weryfikację planu pobytu w Gdańsku, wzbogacając go o wypad nad Bałtyk. Z górą godzinny rekonesans przyprawił nas o nowe wrażenia, które dodatkowo spotęgowała matka natura, obłaskawiając nas chwilową obecnością słońca.
Na koniec nie sposób nie przywołać stwierdzenia, że inwestycja w kapitał ludzki jest tym wymiarem, który bez wątpienia należy pielęgnować. A spotykając drugiego człowieka – spotykamy się też z samym sobą. Dziękujemy zatem naszym organizatorom tj. przewodniczącej Bogusławie Budzie i wiceprzewodniczącej Agnieszce Galos.
tekst Anna Mazurkiewicz
zdjęcia Grażyna Skawina