Warszawa, 11 września 2020 r.

Biuro Eksperckie, Dialogu 

i Polityki Społecznej

KK NSZZ „Solidarność”

Opinia Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w sprawie projektu Ustawy budżetowej na rok 2021 w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego oraz kwoty bazowej dla nauczycieli.

W imieniu Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, po zapoznaniu się z projektem z 26 sierpnia 2020 roku, ustawy budżetowej na rok 2021, kolejny już raz odrzucamy jego założenia. 

Analiza przedłożonego dokumentu prowadzi do wniosku, że w 2021 roku nie są planowane podwyżki płac nauczycieli. Art. 9 ust. 2 określa poziom kwoty bazowej dla nauczycieli w wysokości 3537,80 zł. A to oznacza, że uwzględniając mechanizm konstruowania wynagrodzeń pracowników pedagogicznych określony w art. 30 ust. 3 Ustawy z dnia 26 stycznia 1981 roku Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2019 r., poz. 1287 z późniejszymi zmianami), że Rząd RP nie przewiduje wzrostu płac nauczycieli w przyszłym roku budżetowym. Projektowana wysokość kwoty bazowej określanej dla nauczycieli w Ustawie budżetowej na rok 2021 pokrywa się bowiem dokładnie z kwotą, która jest obowiązująca obecnie, od 1 września br. 

Konsekwentnie, jak w kilku ostatnich latach, opowiadamy się za zmianą systemu finasowania oświaty, co koniecznie musi prowadzić do zmiany zasad konstruowania budżetu państwa w części oświatowej subwencji ogólnej (części 82, zał. nr 2) a w niej z przejrzystymi i realnymi regułami finasowania nauczycielskich wynagrodzeń.

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” zaproponowany projekt Ustawy budżetowej na rok 2021 w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego opiniuje negatywnie. Od kilkunastu lat bowiem relacja płacy nauczycieli w stosunku nie tylko do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ale i do płacy minimalnej drastycznie spada. Prowadzi to w dalszej konsekwencji do naruszenia algorytmu waloryzacji minimalnych stawek wynagrodzenia tej grupy zawodowej. Ponadto powoduje ubożenie nauczycieli w stosunku do wielu pozostałych grup zawodowych, co znajduje odzwierciedlenie w relacji wynagrodzeń nauczycieli do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. 

Tendencję tę potwierdza dokument Rady Ministrów z lipca 2020 roku pt. Założenia projektu budżetu państwa na rok 2021. Z niego expressis verbis wynika, że jak czytamy w dokumencie „Przewidywane jest utrzymanie się wzrostu wynagrodzeń, choć jego tempo zmniejszy się znacząco w stosunku do trendów z ostatnich lat. Na potrzeby Założeń przyjęto, że w 2020 r. nominalne tempo wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wyniesie 3,5% wobec 7,2% wzrostu zanotowanego średnio w 2019 r.”. Nota bene licząc tą metodą (wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej) płace nauczycieli w 2020 r. wzrosły o 2% (a nie jak mylnie podaję się 6%). Ponadto w Założeniach Rząd RP prognozuje w 2021 roku dynamikę tego wskaźnika makroekonomicznego (przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej) na poziomie 103,4%.

Konkludując, głównie z tych powodów po raz kolejny, zmuszeni jesteśmy przekazany projekt Ustawy budżetowej na rok 2021 ocenić negatywnie w nadziei rychłego rozpoczęcia prac nad zmianą zasad tworzenia jego części na realizację zadań oświatowych.

Z wyrazami szacunku

Przewodniczący

KSOiW NSZZ „Solidarność”

Ryszard Proksa